انواع شان پرفوره جراحی و نکات مصرف

در دنیای پزشکی، هر جزئیاتی—حتی جزئی‌ترین لایه‌های پارچه‌ای مورد استفاده در اتاق عمل—نقش حیاتی در سلامت بیماران و موفقیت فرایندهای جراحی دارد. یکی از منسوجات بیمارستانی مصرفی بسیار مهم در اتاق عمل، شان پرفوره جراحی است؛ پارچه‌ای با طراحی خاص که فضای استریل و کنترل‌شده‌ای برای برش جراحی ایجاد می‌کند.

در این مقاله به‌طور مفصل به بررسی انواع شان پرفوره جراحی، کاربردها، مشخصات، استانداردها، نکات مصرف و راهنمای خرید حرفه‌ای آن می‌پردازیم.

 

فهرست مطالب

1. شان پرفوره جراحی چیست؟
2. چرا استفاده از شان پرفوره حیاتی است؟
3. تفاوت شان پرفوره با سایر شان‌ها
4. انواع شان پرفوره جراحی
   • بر اساس نوع برش (پرفوریشن)
   • بر اساس مواد اولیه
   • بر اساس کاربرد جراحی
5. نکات مهم در انتخاب شان پرفوره
6. نحوه استفاده صحیح در اتاق عمل
7. مراقبت‌های استریل و بسته‌بندی
8. خطاهای رایج در مصرف شان
9. برندهای معتبر و توصیه حرفه‌ای
10. جمع‌بندی و توصیه نهایی

شان پرفوره جراحی چیست؟

شان جراحی، یک پارچه‌ی استریل است که برای پوشاندن ناحیه‌ی بدن بیمار یا تجهیزات اطراف، به‌منظور ایجاد یک میدان استریل در اتاق عمل استفاده می‌شود. در این میان، شان پرفوره نوعی از شان بیمارستانی است که دارای برش یا سوراخ مشخص در مرکز یا یک نقطه‌ی خاص است. این سوراخ (پرفوریشن) متناسب با ناحیه‌ی عمل طراحی شده و به جراح امکان دسترسی مستقیم به محل جراحی را می‌دهد، بدون آنکه بقیه‌ی بدن یا محیط آلوده شود.

چرا استفاده از شان پرفوره حیاتی است؟

شان پرفوره نه‌تنها به حفاظت از بیمار و تیم جراحی کمک می‌کند، بلکه یکی از عناصر اصلی در کنترل عفونت‌های بیمارستانی است. مزایای آن عبارتند از:

• ایجاد میدان استریل دقیق و محدودشده
• کاهش احتمال انتقال میکروارگانیسم‌ها به زخم باز
• افزایش تمرکز تیم جراحی با محدود کردن فضای دید و تماس
• امکان دسترسی سریع و هدفمند به موضع عمل

تفاوت شان پرفوره با سایر شان‌ها

ویژگی	شان ساده	شان پرفوره
وجود برش یا سوراخ	❌ ندارد	✅ دارد
هدف استفاده	پوشش کلی تجهیزات یا بدن	پوشش اطراف ناحیه جراحی با دسترسی مشخص
مصرف در جراحی حساس	معمولاً کم‌تر	بسیار بالا، مخصوص جراحی‌ها
نوع طراحی	ساده یا یک‌تکه	طراحی‌شده بر اساس محل جراحی (چشم، شکم، سزارین و...)

انواع شان پرفوره جراحی

شان پرفوره در انواع مختلفی تولید می‌شود که بر اساس نوع برش، مواد اولیه و نوع جراحی قابل دسته‌بندی هستند:

✅ الف) بر اساس نوع برش (پرفوریشن)

• شان پرفوره دایره‌ای: رایج‌ترین نوع با سوراخ گرد در مرکز؛ مناسب جراحی‌های عمومی
• شان پرفوره بیضی‌شکل: مناسب جراحی‌هایی مثل چشم یا گلو
• شان پرفوره مستطیلی یا شکاف‌دار: مخصوص نواحی طویل مانند ستون فقرات یا اندام تحتانی
• شان با پرفوریشن چندگانه: برای جراحی‌هایی که دسترسی به چند نقطه لازم است

✅ ب) بر اساس مواد اولیه

• پارچه SMS سه‌لایه (Spunbond–Meltblown–Spunbond): ضد مایعات، مقاوم، سبک
• پارچه اسپان‌باند لمینیت‌شده: ارزان‌تر ولی مقاومت کمتر
• شان پارچه‌ای قابل شست‌وشو: کمتر استفاده می‌شود، نیاز به استریلیزاسیون بعد از مصرف دارد
• شان پرفوره یکبار مصرف استریل: بیشترین استفاده در بیمارستان‌ها به‌علت صرفه‌جویی و ایمنی بالا

✅ ج) بر اساس نوع جراحی

نوع جراحی	نوع شان پرفوره مناسب
جراحی عمومی شکمی	شان با سوراخ مرکزی بزرگ
سزارین	شان پرفوره شکمی ضد مایع با جمع‌کننده ترشحات
جراحی چشم	شان پرفوره بیضی با لبه چسب‌دار
ارتوپدی	شان پرفوره چندتکه و بلند
ENT	سوراخ گرد کوچک با پوشش کامل صورت

نکات مهم در انتخاب شان پرفوره

قبل از خرید یا استفاده از شان پرفوره جراحی، به نکات زیر توجه داشته باشید:

• اندازه و موقعیت دقیق سوراخ متناسب با محل جراحی
• ضد نفوذ بودن مایعات و ویروس‌ها به لباس بیمار و لباس های کادر درمان
• داشتن چسب‌ یا نوار فیکس‌کننده برای تثبیت بهتر روی پوست
• داشتن نوار جذب‌کننده مایع برای جراحی‌های خون‌ریزی‌دار
• تاییدیه‌های کیفیت مانند CE و ISO
• استریل بودن با گواهی معتبر

نحوه استفاده صحیح در اتاق عمل

نحوه‌ی صحیح باز کردن، نصب و استفاده از شان پرفوره تأثیر مستقیم بر کارایی آن دارد:

• بررسی سلامت بسته‌بندی و تاریخ استریل
• باز کردن استریل در کنار میز جراحی با تکنیک آسپتیک
• پوشاندن بدن بیمار از سمت دور به نزدیک، به‌گونه‌ای که سوراخ روی محل عمل قرار بگیرد
• فیکس کردن با چسب جانبی یا نوارها در صورت وجود
• اطمینان از اینکه شان حرکت نکند یا پوست را زخمی نکند

مراقبت‌های استریل و بسته‌بندی

شان پرفوره باید در بسته‌های استریل، بدون تماس با دست یا سطوح غیراستریل نگهداری شود. نکات مهم:

• بسته‌بندی باید با نشانگرهای شیمیایی استریل باشد
• در صورت آسیب یا نفوذ هوا، از مصرف خودداری شود
• نگهداری در جای خشک و خنک به‌دور از تابش نور مستقیم
• از استفاده‌ی مجدد شان‌های یکبار مصرف به‌شدت پرهیز شود

خطاهای رایج در مصرف شان

برخی خطاهای رایج که می‌تواند اثربخشی شان پرفوره را کاهش دهد:

• انتخاب اشتباه سایز سوراخ
• استفاده بدون فیکس کردن درست
• استفاده از شان پارگی‌دار یا لک‌دار
• باز کردن با دست‌های غیراستریل
• عدم توجه به تاریخ انقضای استریل
• اشتباه در تشخیص نوع جراحی و مدل شان

برندهای معتبر تولید کننده شان پرفوره

در ایران و جهان برندهای متعددی در تولید شان جراحی فعالیت می‌کنند، اما برخی برندها با رعایت استانداردهای بین‌المللی شناخته‌شده‌تر هستند.

در ایران:

• نهال طب: دارای گواهی‌های معتبر، پارچه‌های SMS چندلایه، طراحی ویژه برای انواع جراحی (ویژه ارتوپدی، سزارین، عمومی)

جمع‌بندی و توصیه نهایی

شان پرفوره جراحی، ابزاری ساده ولی حیاتی در هر اتاق عمل است. این ابزار باید با دقت فراوان، مطابق با نوع جراحی و نیاز استریل انتخاب شود. استفاده صحیح از آن، از عفونت‌های ثانویه جلوگیری می‌کند، تمرکز جراح را افزایش می‌دهد، و در نهایت سلامت بیمار را تضمین می‌کند.

اگر شما مسئول تدارکات اتاق عمل، پرستار اتاق جراحی یا مدیر خرید بیمارستان هستید، حتماً روی نکات زیر تمرکز کنید:

• انتخاب شان پرفوره استریل و تاییدشده
• بررسی مشخصات فنی پارچه و سایز سوراخ
• توجه به قابلیت جذب، چسبندگی و مقاومت در برابر نفوذ مایعات
• همکاری با برندهایی که به‌صورت تخصصی روی تجهیزات اتاق عمل مانند نهال طب کار می‌کنند

پیشنهاد ویژه برای کادر درمان و مراکز پزشکی

اگر به‌دنبال تهیه‌ی شان پرفوره استاندارد، با قیمت رقابتی و کیفیت تضمین‌شده هستید، حتماً محصولات برند نهال طب را بررسی کنید. از طراحی تخصصی برای هر نوع جراحی تا بسته‌بندی و استریل لباس های بیمارستانی، همه‌چیز برای عملکرد بی‌نقص آماده است.